پوسیدگی دندان نوعی بیماری است. در این بیماری بافت سخت دندان (مینا و سپس عاج) در اثر ترشح اسید از باکتریهای پوسیدگی زا (عمدتاً استرپتوکوک موتان) مواد معدنی کلسیم و فسفر را ازدست داده و به تدریج از بین می‌روند.
پوسیدگی دندان مرحله غیرقابل برگشت در فرایند حل شدن مواد معدنی مینا توسط اسید محسوب شده و درمان آن تنها از راه جایگزینی بافت سخت از دست رفته دندان با مواد ترمیمی دندانپزشکی امکان‌پذیر می‌باشد. اگر پوسیدگی تاج دندان به موقع متوقف و جایگزین نشود و پوسیدگی به ریشه دندان برسد نیاز به درمان ریشه (RCT یا عصب کشی) می‌باشد و در موارد شدیدتر ممکن است حتی نیاز به خارج کردن یا اصطلاحاً کشیدن دندان باشد.
اشتباهاتی که موجب و علت پوسیدگی دندان هستند
بی وقت مسواک می زنید؟
مسواک زدن می تواند سلامت دندان های شما را تا اندازه ای تضمین کند اما اگر بی موقع این کار را انجام دهید، نه تنها خدمتی به دندان های خود نمی کنید، بلکه آسیب بیشتری هم به آنها می رسانید. مسواک زدن بعد از خوردن خوراکی های اسیدی مانند آبمیوه، میوه، نوشیدنی های انرژی زا و نوشابه می تواند مینای دندان را تضعیف کند و باعث پوسیدن دندان شود. زردی، ترک خوردن و شکستن ناگهانی دندان ها، می تواند حاصل استفاده بی موقع شما از مسواک باشد. پس اگر پزشک تان گفت که باید دندان های تان را ترمیم کنید، تعجب نکنید و به خاطر مدام مسواک زدن تان انتظار داشتن دندان های سالم را نداشته باشید.
بهتر است : بعد از خوردن این خوراکی ها، 40 دقیقه برای مسواک زدن صبر کنید و اگر می خواهید بلافاصله دندان های تان را تمیز کنید، با چرخاندن آب خالی در دهان تان این کار را انجام دهید. اجازه دهید بزاق دهان تان بعد از مصرف این خوراکی ها مسوولیت بازسازی مناطق ضعیف شده دندان های تان را برعهده بگیرد و بعد کار مراقبت از دندان ها را با مسواک زدن تمام کنید.
ورزش زیاد؟
ا شاید پیش از این نشنیده باشید که تمرینات طولانی ورزشی یکی از دلایل خراب شدن دندان های شما هستند. حتی اگر همه حواس تان را جمع کنید و به دندان های تان مجالی برای فشار آوردن به هم هنگام انجام حرکات ورزشی ندهید، باز هم نمی توانید از این آسیب دیدگی ها جلوگیری کنید. بررسی ها نشان می دهد که مینای دندان ورزشکاران بیشتر آسیب می بیند یا دچار پوسیدگی می شود.
گذشته از فشار دادن دندان ها به هم که عادت وزنه برداران و ورزشکارانی است که سراغ تمرین های قدرتی می روند، کم شدن بزاق دهان هم می تواند چنین آسیب هایی را به دنبال بیاورید. بزاق دهان می تواند تاثیر منفی باکتری های آسیب زا که در دهان می چرخند و باعث پوسیدگی دندان می شوند را خنثی کند اما ورزشکارانی که به اندازه کافی در دهان شان بزاق ترشح نمی شود، زمینه آسیب دیدن دندان های شان فراهم می شود. از سوی دیگر از آنجا که ورزشکاران بیشتر سراغ نوشیدنی های انرژی زای شیرین می روند، دندان های شان در معرض خطر بیشتری هم قرار می گیرد.
بهتر است :حالا که بزاق دهان تان را در طول تمرین نمی توانید در برابر باکتری های آسیب زا بگیرد باید قبل از شروع تمرین و بعد از آن دهان تان را با مسواک زدن از چنین باکتری هایی خالی کنید. می توانید دهان تان را با دهانشویه هم بشویید و با خوردن آب بیشتر در طول تمرین به شست و شوی آن کمک کنید. قبل از تمرین هم سراغ هیچ خوراکی شیرینی نروید و اگر عادت دارید وقت ورزش کردن آدامسبجوید، سراغ انواع بدون قندش بروید.
عاشق نوشابه و دلستر هستید؟
در هنگام نوشیدن نوشابه با «نی » اگر نی را بین دندان ها قرار دهید میزان پوسیدگی بسیار بیشتر می شود، زیرا در این حالت نوشابه مرتب در کنار دندان ها وجود دارد. نی بهتر است در داخل دهان قرار گیرد.نمی خواهید به خاطر شکر فراوانی که در نوشابه های گازدار به کار رفته، سلامت دندان های تان را به خطر بیندازید؟ اگر با چنین فکری سراغ دلسترهای ساده و بدون شکر می روید یا نوشابه رژیمی می خورید، نباید انتظار داشته باشید دندان های تان سالم بمانند. دیلی میل نوشته که تنها قند این نوشیدنی ها نیست مضر است، بلکه این نوشیدنی ها به خاطر گازشان تنها در ثانیه های اول مصرف، مینای دندان های شما را خراب می کنند.
بهتر است : شیر را جایگزین کنید.
داروی زیاد مصرف می کنید؟
مصرف برخی داروها هم می تواند به ریشه دندان های شما تیشه بزند. کسانی که به خاطر ابتلا به آلرژی، افسردگی، بیماری های قلبی و فشار خون دارو مصرف می کنند، احتمالا با خشکی آزار دهنده دهان آشنا هستند. خشکی دهان و کمبود بزاق باعث می شود دندان های آنها بیشتر در معرض اسیدهای ویرانگر و باکتری ها قرار بگیرند و بپوسند.
بهتر است: همان طور که گفتیم جویدن آدامس بدون قند می تواند باعث ترشح بیشتر بزاق در دهان شما شود اما اگر اهل آدامس جویدن نیستید، می توانید به مکیدن آب نبات های بدون قند رو بیاورید و بزاق تان را وادار به ترشح کنید.
ریفلاکس معده دارید؟
ریفلاکس اسیدی معده، نه تنها خطر دچار شدن شما به سرطان معده را بیشتر می کند، بلکه به دندان های تان هم آسیبی دائمی می زند. اگر شما به این مشکل دچار شده باشید، احتمالا مدام باید به سوال آدم هایی که از شما می پرسند «سیگاری هستی؟» پاسخ دهید. ریفلاکس معده حتی بیشتر از نوشابه های گازدار می تواند باعث زرد شدن و پوسیده شدن دندان های شما شود. شاید اگر در آغاز آسیب دیدن دندان های تان معده خود را درمان کنید، بتوانید از مینای دندان های تان محافظت کنید اما اگر دیر بجنبید، احتمالا کارتان به پرکردن دندان یا ایمپلنت کردن می کشد.
بهتر است :از کنار سوزش سر دل تان به آسان نگذرید. قرار نیست ابتدا مشکلات معده زندگی شما را مختل کنند و بعد سراغ درمان شان بروید. شما نه تنها برای محافظت از دندان های تان، بلکه برای حفظ جان تان باید معده خود را با کمک داروهای مناسب درمان کنید و البته با رعایت رژیم غذایی مناسب، از تشدید این حالت جلوگیری کنید.
عصبی بودن دندان را می پوساند!
عادت دندان قروچه رفتن تان را نه تنها با کمک دندانپزشک تان، بلکه با وقت گرفتن از یک روانپزشک درمان کنید. اگر ناآرامی های تان باعث می شود در خواب دندان های تان را روی هم بسابید و دندان قروچه بروید، زمینه را برای ساییده شدن دندان های خود و آسیب دیدن شان فراهم خواهید کرد. درصورتی که تنها با پر کردن دندان ها و بدون ترک این عادت بخواهید سلامت از دست رفته را به آنها برگردانید، باید بگوییم تنها با پرداخت هزینه های بالای دندانپزشکی، پول تان را دور ریخته اید؛ چراکه در صورت تکرار دندان قروچه کردن های شبانه، دوباره باعث ساییده شدن دندان های تان می شوید.
محققان در بررسی که نتیجه اش در ساینس دیلی منتشر شده بود گفته بودند، اضطراب اجتماعی باعث می شود بیشتر دندان قروچه کنید و اگر این اختلال را درمان نکنید، دندان های تان بیشتر می پوسند و ساییده می شوند.
بهتر است : به اعصابتان برسید ! از کلاس یوگا گرفته تا ماساژدرمانی و حتی در صورت نیاز رفتن به جلسات روان درمانی، هر کاری باید برای انداختن دندان قروچه از سرتان انجام دهید. راه ساده ترش هم این است که از کسانی که به خاطر این عادت آزار دهنده شما بی خواب می شوند، بخواهید هر وقت دندان قروچه رفتید، شما را بیدار کنند.
علائم پوسیدگی دندان
کرم خوردگی دندان ، بسته به وسعت و محل آن در دهان، علائم و نشان های متفاوتی دارد. وقتی کرم خوردگی دندان در مراحل اولیه اش باشد ممکن است اصلا علائمی از خود نشان ندهد و همراه با بیشتر شدن پوسیدگی، نشانه ها و علائمی از خود بروز بدهد مانند:
- دندان درد، درد های خود به خودی و بدون دلیل خاصی.
- حساس شدن دندان.
- درد های خفیف یا شدید هنگام خوردن چیز های شیرین، داغ یا سرد.
- ایجاد حفره یا سوراخ قابل رویت در دندان.
- ایجاد شدن لکه های قهوه ای، سیاه و سفید رنگ روی سطح دندان.
- احساس درد هنگام گاز زدن غذا.
